สมเกียรติ์ กาญจนาคาร และ อุมาลัย สดวกดี
สถาบันวิจัยสุขภาพสัตว์น้ำ
การเลี้ยงเซลล์จากตัวอ่อนของตะพาบน้ำพันธ์ไต้หวันซึ่งมีการฟักมาแล้ว 30-35 วัน พบว่าเซลล์เจริญได้ดีในอาหาร L-15 Leibovitz ที่มีซีรัม 5-15% และสามารถทำ subculture ได้ถึง 130 passage เซลล์นี้มีการเจริญได้ดีในช่วงอุณหภูมิระหว่าง 25-30oซ แต่ไม่เจริญในสภาพอุณหภูมิ 15o ซ เซลล์นี้ได้ตั้งชื่อย่อว่า STE (soft-shelled turtle embryo) ลักษณะของเซลล์มีขนาดเล็ก รูปร่างคล้ายเซลล์ชนิด Epithelium มีประสิทธิภาพในการเจริญเป็นกลุ่มเซลล์ (efficiency of plating) ค่อนข้างสูง 74.65% แสดงให้เห็นว่าเป็นเซลล์ที่เจริญได้เร็วมาก และอัตราการทำ subculture ที่เหมาะสมคือ 1:6 ไม่พบการปนเปื้อนของเชื้อไวรัส แบคทีเรีย เชื้อรา หรือไมโครพลาสมา สามารถเก็บรักษาให้มีชีวิตอยู่ได้ในถังไนโตรเจนเหลว เซลล์ STE สามารถมีชีวิตและคงสภาพ monolayer ในฟลาสเลี้ยงเซลล์ได้นานกว่า 30 วัน ที่อุณหภูมิ 25-30oซ โดยไม่ต้องเปลี่ยนอาหาร เซลล์ STE ยอมรับการติดเชื้อไวรัสและเกิดการเปลี่ยนแปลง cytopathic effect เมื่อได้รับเชื้อไวรัส infectious pancreatic necrosis virus (IPNV), sand goby virus (SGV), snakehead rhabdovirus (SHRV), ulcerative disease rhabdovirus (20E) และ rhabdovirus อื่น ๆ ที่แยกได้จากปลาที่ป่วยเป็นโรคระบาดปลา หรือ EUS
